Til gamans og fróðleiks deilum við upplýsingum hvernig miðlakaup Birtingahússins miðað við veltu skiptast eftir fyrstu sex mánuði ársins. Helstu breytingar, ef horft er á sama tímabil í fyrra, eru að hlutdeild sjónvarps hefur vaxið umtalsvert en minnkað hjá dagblöðum. Minni miðlategundirnar, umhverfismiðlar og héraðsfréttablöð hafa stækkað mjög mikið en eru eftir sem áður lítið hlutfall af heildarkökunni. Útvarp og tímarit hafa minnkað aðeins og lítil breyting á kvikmyndahúsunum. Netið á svipuðum slóðum og í fyrra, en ef fram heldur sem horfir fer það fram úr dagblöðunum fyrr en síðar. Auglýsingamarkaðurinn í heild er að vaxa á milli ára.

Ár hvert birtir Interbrand í samvinnu við Bloomberg Busniessweek lista og úttekt á 100 verðmætustu alþjóðlegu vörumerkjunum. Sem fyrr er það Coca-Cola sem trónir á toppnum, og litlar breytingar eru á sætaskipan tíu efstu. Hér fyrir neðan má sjá sætaskipan 10 verðmætustu. Apple er eina vörumerkið sem er nýtt á listanum, hin merkin voru í nákvæmlega sömu sætum í fyrra en Nokia fellur úr 8. sætinu í það fjórtánda.

Nýleg rannsóknsýnir fram á sterka fylgni milli Twitter og sjónvarpsáhorfs. „Sjónvarpstíst“ er greinilegur áhrifavaldur á áhorf. Þetta kemur meðal annars fram í umfjöllun sem markaðsrannsóknarfyrirtækið Nielsen birti í síðustu viku og tekur mið af Bandaríkjamarkaði. Þrjátíu og tvær milljónir manns „tístuðu“ eitthvað um sjónvarp á liðnu ári í Bandaríkjunum. Það er um 10% íbúa sem telst dágott úrtak. Twitter er því orðið eitt af mikilvægustu og eftirtektaverðustu könnunarbreytunum þar í landi og víðar.

Velta á auglýsingamarkaði dróst saman um 5% milli áranna 2007 og 2008 en samdrátturinn milli áranna 2008 og 2009 var um 26%1. Veltan árið 2008 var um 10,2 milljarðar en var 7,6 milljarðar árið 2009. Ekki liggja fyrir veltutölur fyrir árið 2010 en spá okkar gerir ráð fyrir viðsnúningi og að auglýsingavelta aukist um 10-13% milli ára og verði nálægt 8,5 milljörðum árið 2010.

Þann fjórða september síðastliðinn var enn eitt blaðið brotið í sögu Facebook. Coca-Cola fékk sitt 50 milljónasta „like“ og varð þar með fyrsta smásöluvörumerkið sem eignast svo marga aðdáendur. Þegar þetta er ritað, nokkrum dögum síðar, eru þeir reyndar orðnir nokkuð fleiri, eða sem nemur tæpri tvöfaldri íslensku þjóðinni!

Ekki eru margir sem geta státað af viðlíka árangri. Slíkt má þó finna hjá YouTube, dægurstjörnum eins og Lady Gaga og Rihanna, og jú Simpsons! Það er kannski athyglisvert að hvatinn að Fésbókarsíðu Coca-Cola kemur ekki frá fyrirtækinu sjálfu. Tveir aðdáendur vörumerkisins leituðu að vettvangi á Facebook í ágúst 2008, en fundu ekkert sem uppfyllti þeirra hugmyndir. Þeir ákváðu því að búa til eigin síðu, og verður vart annað sagt en að vel hafi tekist til.

Erfitt efnahagsástand og hrun fjármála- markaða skapar mikla óvissu fyrir afkomu fyrirtækja. Það er mikilvægt að fyrirtæki dragi ekki svo mjög úr markaðsstarfi á tíma niðursveiflu að það ógni markaðsstöðu þeirra. Fyrirtæki þurfa að verja markaðshlutdeild sína og það gera þau ekki með því að hætta alfarið að auglýsa. Þvert á móti. Það er líka mikilvægt að huga betur að því hvernig auglýsingafjármunum er ráðstafað.

Þessi grein fjallar var upphaflega skrifuð í upphafi árs 2010. Ýmsar hagtölur hafa breyst frá því þá en greinin á engu að síður vel við nú um stundir. Efni greinarinnar er vörumerki á samdráttartímum og hvort hegðun neytenda, vörumerkistryggð og samkeppni við ódýrar vörur  hafi áhrif á stöðu vörumerkja og kalli á sérstakar aðgerðir til að bregðast við breyttum aðstæðum.

Lovísa Árnadóttir, ráðgjafi hjá Birtingahúsinu hefur mikinn áhuga á fréttum og samfélagsmiðlum en áður en Lovísa gekk til liðs við Birtingahúsið starfaði hún á fréttastofu RÚV m.a sem íþróttafréttamaður, almennur fréttamaður og ritstjóri.

Lovísa lauk nýverið meistaraprófi í blaða- og fréttamennsku. Í meistararitgerð sinni fjallaði Lovísa um Facebook sem fréttamiðil undir yfirskriftina "Ég frétti það á Facebook, Vinsældir frétta á stærsta samfélagsvef heims"

Ekki setja öll eggin í sömu körfuna er ágætis heilræði sem á vel við þegar huga skal að auglýsingabirtingum og miðlavali. Val á miðlum fer auðvitað eftir markmiðum herferða og markhópunum sem höfða á til (auk ýmissa fleiri þátta) en einnig þarf að huga að því hvaða miðlar henta til að koma skilaboðunum á framfæri. Að öllu jöfnu má þó segja að skynsamlegt sé að nota fleiri miðla en færri. Vægi einstakra miðla (eða miðlategunda) ræðst því af markmiðum herferðarinnar og því hvernig er best og hagkvæmast að ná til markhópsins. Gerð birtingaáætlana snýst nefnilega um að nýta fjármuni skynsamlega, tryggja vörumerkjum nauðsynlegt áreiti og að ná sem mestum árangri með sem lægstum tilkostnaði.

Árið 2013 birtist grein á vef Birtingahússins um útvarpsbirtingar. Þá var farið yfir tekjustýringu útvarpsstöðvanna og hvernig hægt væri að gera hagkvæm kaup í útvarpi. Til upprifjunar er hlekkur inn á greinina hér. Mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan 2013. Nýir miðlar hafa sprottið upp og notkun hefðbundinna miðla, dagblaða, sjónvarps og útvarps, hefur breyst. Því er ekki úr vegi að kíkja á dekkunar- og verðlagsþróun hjá útvarpsstöðvunum miðað við þær breytingar sem hafa orðið. Til útskýringar er dekkun það hlutfall almennings sem útvarpsauglýsingar ná til.

Þann 18. febrúar s.l. birtist í Fréttablaðinu og Vísi viðtal við undirritaðan og fleiri í auglýsingageiranum (sjá:http://www.visir.is/auglysingar-birtar-fyrir-10-milljarda/article/2015702179915). Viðgangsefnið var vangaveltur um markaðinn, m.a. stöðuna, þróunina og framtíðarspár. Neðangreind skrif er viðbót við þá umfjöllun og nánari pælingar. Ef einhverjir óska eftir frekari útskýringum/vangaveltum þá fagna ég öllum góðum ábendingum.

Hljóðið er gott í Huga Sævarssyni, framkvæmdastjóra Birtingahússins. „Við áttum okkar besta ár í fyrra, og raunar það langbesta í 13 ára sögu félagsins. Þó auglýsinga-markaðurinn sé ekki alveg búinn að ná þeim hæðum sem hann var í þegar best lét þá er vöxturinn greinilegur og stöðugur. Um leið eru mælingarnar að sýna að Birtingahúsið er að ná að taka til sín aukna markaðshlutdeild í krafti aukinnar þjónustu og nýrra lausna fyrir viðskiptavinina.“ Viðtal sem Ásgeir Ingvarsson blaðamaður tók við Huga Sævarsson og birtist í Morgunblaðinu 22. ágúst, 2013.

Undanfarin fimm ár hefur Fjölmiðlanefnd safnað saman upplýsingum um auglýsingakaup birtingahúsa og í kjölfarið gefið út skýrslu á heimasíðu sinni. Nýjasta skýrslan kom út í júní og þar má greina eitt og annað. Þrjár miðlategundir eru á svipuðum slóðum í umsvifum. Vefmiðlar, sjónvarp og prent eru hvert um sig með um 25% hlutdeild. Útvarpið er síðan með um 16% og það hefur meira og minna haldið sinni stöðu undanfarin ár. Undir liðnum „Annað“ eru útiskilti, bíó og fleira sem hefur nær þrefaldast í stærð á síðastliðnum þremur árum en þar spilar aukið framboð af stafrænum útimiðlum stóra rullu.

Google leitarvélin er ágætis hitamælir á umræðunni hverju sinni og gefur vísbendingar um það sem vekur eftirtekt og áhuga og er „heitt“. Auglýsingar hafa áhrif á umtal og umtal er að einhverju leyti afleiðing þeirra markaðsaðgerða sem eru í gangi á hverjum tíma, en það er fleira sem kemur til. Tökum dæmi: Fjölgun ferðamanna á Íslandi hefur ekki farið framhjá neinum og er gaman að skoða áhugann fyrir Íslandi, hvernig hann kemur fram í leitarvélum og hverju sá áhugi tengist.

Í lok nóvember héldum við málstofu þar sem kynnt var það helsta sem er í gangi á auglýsingamarkaðinum. Væntingar til komandi árs, þróun og árangur, netmarkaðsmál og tækifærin framundan var meðal þess sem farið var yfir og rætt var um. Neytendur hér á landi virðast nokkuð bjartsýnir um sinn hag næstu mánuðina. Talsvert bjartsýnni en gengur og gerist í samanburðarlöndunum.

Í nýlegri grein birtum við upplýsingar um miðlakaup Birtingahússins og hvernig hlutdeild miðla skiptist. Þessar upplýsingar sýna áherslur okkar fyrir ákveðið tímabil en auðvitað verður ráðgjöf og miðlaval að taka mið af þörfum hvers viðskiptavinar fyrir sig.

Um 98% þeirra sem horfðu á sjónvarp síðastliðið laugardagskvöld voru að horfa á úrslitakvöld söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva, Eurovision, í línulegri dagskrá á RÚV skv bráðabirgðartölum. Þetta þýðir að eingöngu 2% þeirra sem voru að horfa á sjónvarpið á þessum tíma voru að horfa á eitthvað annað sjónvarpsefni. Heilt yfir horfðu fleiri á söngvakeppnina í ár heldur en í fyrra og keppnin bar að vanda höfuð og herðar yfir aðra dagskrárliði sem sýndir voru í sjónvarpi 19. viku ársins. Fleiri áhorfendur horfðu þó á keppnina árin 2014 og 2015 heldur en í ár að meðaltali. 

Úrslitakvöld söngvakeppninnar í ár fékk 61% meðaláhorf og 81% uppsafnað áhorf hjá öllum 12 ára og eldri. Þetta er mesta meðaláhorf á úrslitakvöld frá því að Pollapönk tróð upp í úrslitum fyrir Íslands hönd árið 2014 en þá mældist 71,4% meðaláhorf í sama aldurshópi. Töluverður munur virðist vera á áhorfi á úrslitakvöldið eftir því hvort Ísland kemst alla leið í úrslit eða ekki. 

Í ár horfðu flestir á söngvakeppnina síðastliðinn þriðjudag er Svala steig á svið en þá mældist 67% meðaláhorf á keppnina og 86% uppsafnað hjá 12 ára og eldri. Um 95% þeirra sem horfðu á sjónvarpið á þessum tíma horfðu á fyrra undanúrslitakvöldið sem þýðir að einungis 5% sjónvarpsáhorfenda voru að horfa á eitthvað annað en Svölu í sjónvarpi. Athygli vekur að töluvert fleiri Íslendingar horfðu á Svölu keppa í undanúrslitum í ár heldur en á aðra íslenska keppendur í undanúrslitum síðastliðin ár. 

Seinna undanúrslitakvöldið í ár mældist 41% meðaláhorf, 58% uppsafnað áhorf og um 82% þeirra sem voru að horfa á sjónvarpið á þessum tíma horfðu á seinni undankeppnina. Síðastliðin fjögur ár hefur verið áberandi minna áhorf á seinna  undanúrslitakvöldið heldur en það fyrra. Ástæðan er sú að Ísland hefur aðeins einu sinni troðið upp á seinna undanúrslitakvöldinu á þessu tímabili en það var árið 2015 og þá rauk meðaláhorfið á seinna kvöldið upp í 63.5%. 

Birtingahúsið tók saman upplýsingar um áhorf Íslendinga á söngvakeppni Eurovision úr gagnagrunni Gallup. Athugið að tölur fyrir árið í ár eru eingöngu bráðabirgðartölur sem fengust afhentar með góðfúslegu leyfi frá RÚV. Þrátt fyriir að flestir áhorfendur horfi á söngvakeppni Eurovision í beinni útsendingu í línulegri dagskrá þá er athygli vakin á því að bráðabirgðartölur geta hækkað örlítið eftir að allt hliðrað áhorf er tekið saman.

JHG 

Framundan er spennandi ár fyrir okkur sem störfum við auglýsinga- og markaðsmál. Umræðan á nýliðnu ári hefur verið mjög lífleg og snúist mikið um tækifæri auglýsenda á netinu og notkun samfélagsmiðla. Áhugi markaðsfólks kom t.a.m. vel í ljós með metþátttöku á hádegisverðarfundi ÍMARK og Birtingahússins í október 2011. Aðalfyrirlesarar voru Jackie Frandsen og Lars Möller, sérfræðingar frá iProspect, samstarfsaðila Birtingahússins, og fluttu þeir áhugaverð erindi um mikilvægi markaðssetningar á netinu á leitarvélum. Notkun leitarvéla er ekki síst áhugaverð í ljósi þess að allt að 70% þeirra sem kaupa í gegnum netið nota leitarvélar til að afla sér upplýsinga áður en gengið er frá kaupum samkvæmt rannsóknum.